Hiện nay, công tác bảo vệ môi trường là vấn đề luôn được Đảng, Nhà nước và các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm; thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường là cơ sở thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của quê hương, đất nước.

Những năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh Thừa Thiên Huế đã luôn chú trọng thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường. Tỉnh đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng để kiến tạo hạ tầng, cây xanh, bãi cỏ, lắp đặt hệ thống chiếu sáng nghệ thuật, xây dựng cầu đường, nạo vét kênh mương, vệ sinh môi trường trên địa bàn toàn tỉnh; phát động nhiều chương trình, phong trào, cuộc vận động trong toàn dân như: “Toàn dân xây dựng Thừa Thiên Huế sáng - xanh - sạch, không rác thải”, các phong trào “Công sở văn minh, sạch đẹp”; “Thôn, làng, bản không rác”, “5 không - 3 sạch”, tổ chức các hoạt động “Ngày thứ bảy tình nguyện”, “Hãy làm sạch biển”,... qua đó đã nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi người dân, mỗi tổ dân phố, làng, thôn, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong việc bảo vệ môi trường.

Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đạt được, vấn đề về vệ sinh môi trường ở tỉnh ta còn nhiều điều đáng quan tâm: Tình trạng ô nhiễm môi trường đang có nguy cơ gia tăng, ý thức bảo vệ môi trường, bảo vệ cuộc sống của nhiều tổ chức, đơn vị, đặc biệt là người dân chưa cao, vẫn còn tình trạng tùy tiện vứt rác ra đường, các khu vực công cộng còn phổ biến; Sự phối hợp của các cấp các ngành chưa đồng bộ, chưa có chế tài đủ mạnh, xử lý kiên quyết đối với hành vi thiếu ý thức gây ô nhiễm môi trường.

Từ vai trò và kết quả các hoạt động bảo vệ môi trường trong thời gian qua, Ủy ban Nhân dân tỉnh ban hành và chỉ đạo thực hiện Đề án tổ chức Ngày Chủ nhật xanh - “Hãy hành động để Thừa Thiên Huế thêm Xanh - Sạch - Sáng”.

Mục đích của Đề án:

- Phát động sâu rộng trong toàn dân, đoàn viên, hội viên, thanh niên, học sinh, sinh viên, các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, các cơ quan, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội, doanh nghiệp trên toàn tỉnh tổ chức, tham gia và duy trì có hiệu quả Ngày Chủ nhật xanh; tích cực tham gia giải quyết những vấn đề bức xúc về môi trường, điểm nóng về ô nhiễm môi trường tại đô thị và các vùng nông thôn.

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, ý thức bảo vệ môi trường cho các tầng lớp nhân dân, huy động sự tham gia của các tập thể, tổ chức, đoàn thể, đặc biệt là vai trò của tổ dân phố, thôn, bản, các tổ chức đoàn thể khu vực dân cư trong công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn toàn tỉnh.

- Đảm bảo môi trường, cảnh quan đô thị và khu vực nông thôn trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế ngày càng sáng, xanh, sạch, không rác thải hướng đến mục tiêu xây dựng tỉnh Thừa Thiên Huế theo hướng đô thị “Di sản, văn hóa, sinh thái, cảnh quan, thân thiện với môi trường”.

- Bảo vệ, bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, tính đa dạng sinh học; bảo vệ và phát huy giá trị các di sản văn hóa, làm đẹp cảnh quan đô thị và nông thôn, xây dựng và hình thành lối sống văn minh, văn hóa đô thị, nông thôn bảo vệ môi trường trong cộng đồng và toàn xã hội.

Phương châm hành động: “Mỗi cá nhân, hộ gia đình một việc làm; mỗi tổ dân phố, thôn, bản, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp một công trình, phần việc để Thừa Thiên Huế thêm Xanh - Sạch - Sáng”.

Đề án đưa ra các chỉ tiêu cụ thể như sau:

- 100% các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, hộ gia đình thay đổi nhận thức về việc bảo vệ môi trường, không có các hành vi gây ô nhiễm môi trường; đảm bảo vệ sinh môi trường, không lấn chiếm lòng đường, hè phố, gây cản trở giao thông, đặt biển quảng cáo sai quy định, gây mất mỹ quan đô thị và nông thôn.

- 80% người dân có những hành động bảo vệ môi trường, thực hiện ít nhất 01 việc làm tham gia Ngày Chủ nhật xanh.

- Hàng năm trồng mới 100.000 cây xanh trên toàn tỉnh.

- Mỗi xã, phường, thị trấn xây dựng ít nhất 01 vườn hoa, đường hoa.

- Mỗi tổ chức Mặt trận và các đoàn thể cấp xã đảm nhận thực hiện 01 tuyến đường “sáng - xanh - sạch - đẹp - trật tự trị an”.

Nội dung cụ thể của Đề án:

1. Tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng

- Tổ chức và đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, vận động, giáo dục về triển khai thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác bảo vệ môi trường.

- Tổ chức tuyên truyền, giáo dục ý thức về bảo vệ môi trường, thực hiện nếp sống văn hóa, không vứt rác ra đường, xả rác bừa bãi, xây dựng ý thức giữ gìn vệ sinh chung cho thanh thiếu nhi, học sinh, sinh viên.

- Tuyên truyền, nhân rộng những mô hình hay, cách làm sáng tạo, tuyên dương những tập thể, cá nhân tiêu biểu trong việc thực hiện Ngày Chủ nhật xanh, việc xây dựng Thừa Thiên Huế sáng - xanh - sạch, không rác thải hằng năm.

- Phát động tuyên truyền đến người dân việc hạn chế sử dụng bao bì nilon sử dụng một lần.

- Xây dựng các pano, áp phích; lập các chuyên trang, chuyên mục về hoạt động bảo vệ môi trường, thực hiện các công trình phần việc sáng, xanh, sạch, không rác thải tại các địa phương, đơn vị trên các bảng tin, website, trên mạng xã hội và trên các phương tiện thông tin đại chúng.

- Khuyến khích việc phản ánh, cung cấp các hình ảnh, clip về hành vi vi phạm về bảo vệ môi trường của tổ chức, cá nhân, đặc biệt là tình trạng đổ chất thải không đúng nơi quy định về các cơ quan liên quan để kịp thời phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng và kịp thời chấn chỉnh hành vi vi phạm về bảo vệ môi trường.

2. Tổ chức ra quân, triển khai các hoạt động cụ thể thực hiện Ngày Chủ nhật xanh

- Phát động trong toàn dân, cán bộ công chức, viên chức, đoàn viên thanh niên, học sinh, sinh viên trong toàn tỉnh ra quân dọn vệ sinh môi trường, làm sạch nhà, đẹp phố, cơ quan, công sở, tổ chức có trọng tâm, trọng điểm và duy trì thường xuyên tại khu vực điểm ô nhiễm môi trường ở khu dân cư, nơi công cộng, lô đất trống, cống rãnh, kênh mương, khu công nghiệp...

- Phát động thực hiện chương trình sáng chủ nhật “60 phút sạch nhà, đẹp ngõ”, các hộ gia đình trên địa bàn dân cư vệ sinh môi trường, dọn dẹp nhà cửa, khu vực xung quanh nhà và thôn xóm, ngõ hẻm. Thực hiện nếp sống văn hóa, xây dựng ý thức giữ gìn vệ sinh chung, không sơn, treo, dán quảng cáo sai quy định, không lấn chiếm vỉa hè để kinh doanh buôn bán.

- Sử dụng các sản phẩm bao bì thân thiện với môi trường thay thế túi nilon sử dụng một lần, phân loại rác thải tại nguồn, bỏ rác đúng nơi quy định.

- Tăng cường chiếu sáng các trục đường chính, tạo thêm nhiều không gian xanh. Tổ chức thực hiện các công trình bồn hoa, đường hoa; chú trọng việc thu gom rác thải, trồng cây xanh, làm đẹp các bồn hoa, tạo cảnh quan sạch đẹp tại các di tích lịch sử - văn hóa.

- Tổ chức ký cam kết thực hiện Ngày Chủ nhật xanh ở các hộ gia đình tại các thôn, tổ dân phố. Khuyến khích tham gia từ các hành động nhỏ, như: mỗi gia đình, mỗi tổ dân phố, làng, bản phát động ít nhất 01 tuần 01 lần tổ chức ra quân bảo vệ môi trường khu dân cư; mỗi cơ quan, đơn vị phát động ít nhất 01 tuần 01 lần tổ chức dọn vệ sinh trong và ngoài cơ quan, đơn vị. 100% các ban, ngành tổ chức vệ sinh môi trường vào chiều thứ 6 hàng tuần.

Các hình thức triển khai cụ thể:

- Trong khu vực nông thôn: Tổ chức ra quân dọn dẹp vệ sinh môi trường tại địa bàn khu vực nông thôn như làm vệ sinh, khơi thông cống rãnh khu vực xung quanh nhà, thôn làng, ngõ xóm,...; vận động người dân ký cam kết tham gia bảo vệ môi trường. Triển khai các mô hình bảo vệ dòng sông quê hương; mô hình hỗ trợ nhân dân xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh, di dời chuồng trại ra xa nơi ở; mô hình làng xã xanh - sạch - sáng; mô hình biến điểm rác thải thành vườn hoa; chương trình sáng chủ nhật “60 phút sạch nhà, đẹp ngõ”

- Trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp: Vệ sinh môi trường, cảnh quan tại trụ sở làm việc; xây dựng các công trình xanh; phát hiện, đề xuất và phối hợp xử lý các hành động cố tình gây ô nhiễm môi trường tại đơn vị.

- Trong trường học: phát động và đăng ký thực hiện phong trào “Trường học xanh - sạch - sáng”, lồng ghép với phong trào thi đua “Nét đẹp văn hóa học đường”-, tổ chức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh hưởng ứng Ngày Chủ nhật xanh bằng những việc làm, hành động cụ thể, thiết thực, có ý nghĩa về bảo vệ môi trường. Xây dựng các mô hình: Đổi giấy lấy cây, tình nguyện tại chỗ, vườn hoa trong khuôn viên trường, gom giấy vụn, vỏ chai nhựa gây quỹ.

3. Xây dựng các mô hình tổ chức Ngày Chủ nhật xanh

a. Mô hình “Tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp - trật tự trị an”:

- Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị xã hội trong toàn tỉnh tiếp tục nhân rộng và thực hiện mô hình “sáng - xanh - sạch - đẹp - trật tự trị an” tại các tuyến đường liên thôn, xóm.

- Trong đó: Đoàn Thanh niên chủ trì và đảm nhận thực hiện công trình thanh niên “Ánh sáng nông thôn mới”, thi công hệ thống các đường điện chiếu sáng tại các tuyến đường, ngõ xóm.

- Hội Liên hiệp Phụ nữ đảm bảo công tác vệ sinh môi trường sạch đẹp.

- Hội Nông dân thực hiện việc trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh.

- Hội Cựu chiến binh thực hiện công tác bảo đảm trật tự trị an.

- Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam vận động sửa chữa, nâng cấp, đầu tư bê tông hóa các tuyến đường...

b. Thực hiện phong trào “Nói không với túi ni lông sử dụng 01 lần”:

- Tuyên truyền cho các tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư nhận thức rõ về tác hại của túi ni lông đối với môi trường, sức khỏe con người từ đó nâng cao ý thức của các tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư trong việc tạo thói quen hạn chế sử dụng túi ni lông, xem túi ni lông là một sản phẩm hủy hoại môi trường, ảnh hưởng sức khỏe con người nghiêm trọng, cần quản lý nghiêm ngặt hướng đến không sử dụng túi ni lông trong cuộc sống hàng ngày bằng việc thay thế sử dụng các túi đựng hàng thân thiện với môi trường.

- Thực hiện các biện pháp, giải pháp hạn chế sử dụng túi ni lông, sử dụng túi đựng hàng thân thiện với môi trường thay thế túi ni lông như: Không sử dụng túi ni lông sử dụng 01 lần phục vụ các Hội nghị, trong hoạt động hàng ngày của các cơ quan, đoàn thể, trường học...

c. Tổ chức các Câu lạc bộ, Đội hình thanh niên tình nguyện xung kích bảo vệ môi trường:

Đoàn thanh niên thành lập Câu lạc bộ, Đội hình thanh niên tình nguyện xung kích bảo vệ môi trường, định kỳ ra quân vệ sinh môi trường 01 lần/tuần tổ chức ra quân vệ sinh môi trường, thu gom, dọn dẹp rác thải, bóc tách, tay xoá các quảng cáo rao vặt, trồng cây xanh, các vườn hoa thanh niên, vớt bèo khơi thông dòng chảy trên các sông, hói.

Để tổ chức thực hiện Đề án có hiệu quả UBND tỉnh cử đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách khối kinh tế ngành trực tiếp chỉ đạo triển khai đề án trên địa bàn toàn tỉnh. UBND cấp huyện, UBND cấp xã giao trách nhiệm triển khai thực hiện đề án cho 01 đồng chí lãnh đạo.

UBND tỉnh yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố Huế xây dựng kế hoạch cụ thể tổ chức Ngày Chủ nhật xanh theo từng năm, trong đó yêu cầu các ban ngành chức năng triển khai thực hiện các nhiệm vụ phù hợp với chuyên môn, các phường, xã, thị trấn có kế hoạch đăng ký thực hiện ngay từ đầu năm và dự kiến lịch ra quân cụ thể theo phường, xã, thị trấn. Rà soát, xử lý dứt điểm các điểm nóng về ô nhiễm môi trường, các điểm tập trung rác gây ô nhiễm, ảnh hưởng cảnh quan đô thị, môi trường trên địa bàn. Tổ chức theo dõi, giám sát, đánh giá kết quả thực hiện, những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai. Chỉ đạo UBND các phường, xã, thị trấn tăng cường và thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền, quán triệt đến Tổ dân phố, thôn, bản tổ chức dọn vệ sinh môi trường vào mỗi sáng chủ nhật hàng tuần, gắn với tiêu chí đánh giá việc xây dựng “Gia đình văn hóa”, “Khu dân cư thân thiện môi trường”, “Tổ dân phố không rác”, “Tuyến đường văn minh, sạch, đẹp”... Phát động trong nhân dân thực hiện chương trình sáng chủ nhật “60 phút sạch nhà, đẹp ngõ”. Mỗi tuần, UBND các huyện, thị xã, thành phố Huế chủ trì hoặc chỉ đạo mỗi phường, xã, thị trấn đăng ký tổ chức ra quân vệ sinh môi trường ít nhất 01 địa điểm vào sáng chủ nhật để huy động lực lượng thực hiện tại các địa điểm nóng về rác thải.

Ủy ban nhân dân tỉnh giao Tỉnh Đoàn Thừa Thiên Huế làm cơ quan chủ trì, phối hợp, theo dõi, đôn đốc các sở, ban, ngành, địa phương liên quan trong việc tổ chức triển khai thực hiện Đề án tổ chức Ngày Chủ nhật xanh - “Hãy hành động để Thừa Thiên Huế thêm Xanh - Sạch - Sáng”. Ban hành hướng dẫn thực hiện các nội dung của Đề án trong hệ thống Đoàn và chỉ đạo các cấp bộ Đoàn triển khai thực hiện có hiệu quả các nội dung của Đề án.

Giao các sở, ban ngành phối hợp với Tỉnh Đoàn, các tổ chức chính trị - xã hội, UBND các huyện, thị xã, thành phố Huế thực hiện các hoạt động hưởng ứng Ngày Chủ nhật xanh gắn với việc triển khai kế hoạch số 110/KH-UBND ngày 04/6/2018 thực hiện việc mở cuộc vận động toàn dân xây dựng Thừa Thiên Huế sáng - xanh - sạch, không rác thải; hằng năm đưa nội dung thực hiện Đề án tổ chức Ngày Chủ nhật xanh - “Hãy hành động để Thừa Thiên Huế thêm Xanh - Sạch - Sáng” vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Đề nghị Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam, Liên đoàn Lao động, Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh tỉnh:

- Tiếp tục chỉ đạo, triển khai Kế hoạch số 165-KH/LN ngày 16/4/2018 về việc Xây dựng mô hình chung “sáng - xanh - sạch - đẹp - trật tự trị an ” thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh ” năm 2018 giữa Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các đoàn thể chính trị - xã hội.

- Tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho hội viên, đoàn viên và người dân về bảo vệ môi trường, ý nghĩa của phong trào này bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú; Tiếp tục phát triển các mô hình tốt, duy trì và nhân rộng các mô hình đã thực hiện nhằm góp phần xây dựng hiệu quả phong trào tại mỗi địa phương, đơn vị.

- Dựa vào lợi thế, đặc thù của mỗi đơn vị đoàn thể, xây dựng kế hoạch để tổ chức thực hiện Ngày Chủ nhật xanh, trong đó chú trọng đến hoạt động thi đua để phong trào có hiệu quả thiết thực.

- Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh chỉ đạo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp phối hợp với Ủy ban nhân dân cùng cấp đôn đốc, giám sát việc thực hiện các mục tiêu Đề án tổ chức Ngày Chủ nhật xanh hàng năm.

- Liên đoàn Lao động tỉnh, Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh tỉnh tổ chức ký kết và tiếp tục thực hiện các nội dung trong các kế hoạch phối hợp tổ chức Ngày chủ nhật xanh, tập trung vào công tác tuyên truyền và hỗ trợ hoạt động xây dựng các mô hình tự quản về bảo vệ môi trường, các mô hình ứng dụng khoa học kỹ thuật trong hoạt động sản xuất về bảo vệ môi trường.

Đề án yêu cầu mọi tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có trách nhiệm thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường và giữ gìn vệ sinh nơi công cộng; đổ rác, đổ chất thải đúng quy định; không để rác sinh hoạt trên hè phố, lòng đường; tích cực tham gia các hoạt động Ngày Chủ nhật xanh hàng tuần, vệ sinh môi trường khu phố, đường làng, ngõ xóm, nơi công cộng do chính quyền và các đoàn thể tại địa phương phát động; mỗi gia đình thực hiện nghiêm túc chương trình sáng chủ nhật “60 phút sạch nhà, đẹp ngõ”; Các đơn vị, cơ quan, tổ chức thực hiện các hoạt động kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế có trách nhiệm giữ gìn, bảo đảm vệ sinh môi trường trên địa bàn được giao; tham gia các hoạt động Ngày Chủ nhật xanh do chính quyền và các đoàn thể tại địa phương phát động./.